bir miktar yaz

@bocekcicek yaza girmiş

Öğrencim vatsaptan mesaj attı “öğretmenim bunu nasıl yapacağım” diye, ben de yine vatsaptan anlattım uzunca. Şimdi mesaj atmış, “öğretmenim yaptım, doğru mu” demiş.

Uzaktan eğitimde gerçekten çok uzak kalıyoruz, olmuyor. 🤷🏻‍♀️

Müfredatın şu sıralar uzaktan ama o denli gönle yakın notlarını @kendimedogrukanatcirpiyorum'dan takip ediyoruz.

Türk Dil Kurumu’nun Regl ve Cinsiyetçilikle İmtihanı

Sözlükler anlamını verdikleri sözcüklerden ötürü eleştirilebilirler mi? Eğer objektif ve bilimsel bir yaklaşımları varsa, kullanımda olan her sözcüğü içeriklerine ekliyor ve gerekli bilgilendirmeyi yapıyorlarsa eleştiriye zaten gerek kalmaz. Peki Türk Dil Kurumu sitesinde sürekli güncellemekte olduğu Güncel Sözlük konusunda böyle bir yol mu izliyor? Maalesef hayır.

Daha önce “müsait” sözcüğünün karşısına “Flört etmeye hazır olan, kolayca flört edebilen (kadın)” yazdığının fark edilmesiyle eleştirilen TDK, bu kez de “kirli” sözcüğüne getirmeyi tercih ettiği açıklamayla cinsiyetçilik saçıyor.

Kirli: “Aybaşı durumunda bulunan (kadın)”

Regl olan herkesin kadın olmak zorunda olmadığını, trans erkeklerin de regl olduğunu ve parantez içindeki kadın vurgusunun gereksizliği ve hatta yanlışlığını da belirtmek gerek aslında, ama anlaşılacağından hiç umudum yok.

Peki, diyelim ki TDK çok profesyonel çalıştı ve gerçekten de bazı insanların regl olduklarında “kirli” sıfatını kullandığını son derece objektif olarak okura verme yükümlülüğü duydu. Öyle ya, sonuçta kullanımda olan bir anlam. O halde hemen olayın kaynağına, yani reglin kendisine bir göz atalım mı?

Fakat o da ne, regl sözcüğü Güncel Sözlük’te yok! “Kirli” derken regli kastetme ihtimalimizi düşünen sevgili TDK, reglin kendisini sözlüğe eklemeyi uygun görmemiş. Yeterince kirli mi gelmedi acaba? Yoksa TDK hiç regl olmadı mı? Regl olan insanlar TDK’da ne kadar söz sahibi?

Bu noktada merak edip regl olunca kullandığımız aparatları aradım.

Tampon şu şekilde:

Deliği kapamaya yarayan tıkaç, tamam, kanı silmek için kullanılan pamuklu parça, tamam, ama bunlar regl için kullanılan tamponları karşılamıyor. Regl olan insanlar da eczaneden ameliyat tamponu almadığına göre, hani bizim aradığımız anlam?

Diyeceksiniz ki memlekette tamponu zaten kim bulmuş ki sözlüğe koysunlar, gerçekten de üniversitede okurken aceleyle girdiğim kampüse yakın markette tampon bulamamıştım, sorduğum çalışan ise “Bizde öyle şeyler yok” diyerek yanımdan kaçmıştı. “Öyle şeyler” markette bile zor bulunurken, sözlüğe girmesini beklemek çok mu ütopikti? O zaman hepimizin kullandığı, Türkiye’nin en yaygın regl ürünü, boy boy beyaz pantolonlu reklamlarını izlediğimiz pedleri aratayım dedim.

Ped sözü TDK’nın sözlüğünde bulunamıyordu. Tampon yoktu, ped yoktu, e ne kullanıyorduk biz? Lise boyunca utanarak elden ele geçirilen, görülmemesi için eciş bücüş hallere girilen, çantaların en dibinde saklanan pedler neredeydi? Toplumun yarısının evinde ve çantasında mutlaka bulunan, bulunmak zorunda olan bu eşyalar bu kadar görünmezken, “kirli” sözcüğünün regl olma anlamı nasıl acilen sözlüğe giriyordu?

Pes etmedim, önceki jenerasyonlardan duyduğum, artık kullanılmayan “kadın bağı” sözcüğünü bile arattım, bulunamadı. Bu ülkede kadınlar asla regl olmamıştı, sadece kirlenmiş olsalar gerekti.

Elim değmişken mereti az daha kurcaladım, bakalım daha neler çıkacaktı (ya da çıkmayacaktı). Eşcinsel kelimesini bulamayınca önce yok artık dedim, ama ansızın şöyle çıktı karşıma:

Eş ve cinsel, ayrı ayrı. Eşcinsel değil, eş cinsel. Neden? Bilmiyorum. Halbuki yine TDK’nın Büyük Sözlük’ünde “eşcinsel” olarak geçiyor. (Bu arada aynı Büyük Sözlük’te regl sözcüğünün biyoloji sözlüğünden referansla yer aldığını, fakat bu yazıdaki aramaların anasayfada yer alan ve en çok kullanılan, “kirli” ve “müsait” gibi sözcüklere cinsiyetçi ifadelerin yapıştırıldığı Güncel Sözlük olduğunu belirteyim.)

Elde ne kalmıştı, mesela “homofobik” sözcüğüne bakalım mı?

Maalesef, TDK homofobi ve homofobikliğin ne olduğunu bilmiyor, hiç duymamış. Peki acaba kendi yaptığı şeyin adını biliyor mudur?

Ah, fakat suç bende, ne güzel cinsiyetçilik diye bir kelimemiz varken frenkçe seksizm sözcüğünü aratıyorum! Cinsiyetçilik yaygın olarak kullandığımız bir sözcük ne de olsa.

Cinsiyetçilik sözü bulunamadı. Koskoca sözlük, gazetelerde yazılan, kitaplarda kullanılan, sokakta konuşulan cinsiyetçiliği göremedi. Öyle bir şey yokmuş gibi davranırsak ne kadar cinsiyetçi olduğumuzu anlamazlar diye düşünmüş olabilirler miydi?

Benzer şekilde yok saymak isteyecekleri neler olabilir diye düşündüm, “tecavüz” kelimesini aradım.

Oh neyse kelime en azından mevcuttu, yok sayılmamıştı diyecektim ki, cinsel şiddet olan tecavüzün anlamlar arasında olmadığını fark ettim. Ona en yakın olarak “Namusuna saldırma, sarkıntılık” yer alıyordu. Namus? Sarkıntılık? Bir insana cinsel saldırıda bulunmak üzeri örtülerek azımsanmış, “namus” denerek de bilimsellikten uzak, kahvehaneden rastgele bir amcaya sormuşuz gibi bir cevap verilmişti. Tecavüz bir cinsel şiddettir, bunu namus gibi subjektif bir baskı aracıyla açıklamak iyi niyetli olamaz.

Peki ya tecavüz eyleminin faili, onlar TDK tarafından tanınıyor muydu?

Tecavüzcü sözü bulunamadı. Tecavüzcülerin kendileri de bulunamıyor. Tecavüzler rapor edilmiyor, cesaret edip dile getirenler türlü baskı ve şiddete maruz bırakılıyor, mahkemelerden tecavüzlerin tecavüz olmadığı, tecavüzcülerin tecavüzcü olmadıkları kararları çıkıyor. Tecavüzcü diye bir şey yok, o sizin hüsnü kuruntunuz yahu!

Ama tecavüzcü gibi erkeği suçlayan, hedef gösteren değil de şöyle daha kabul edilebilir, şakalı bir terim arayalım mı?

Fortçunun anlamını ince ince verebilir, taşıtlardan, kalabalıktan, sürtünmekten bahsedebiliriz. Tacizci değil, yanlış anlaşılma olmasın, fortçu sonuçta. Ehi ehi. Erkeklik çok güzel.

Bonus olarak Güncel Sözlük’te yer almayan bazı kelimeleri bulabildiğimiz Büyük Sözlük’te ped arayalım, belki çıkar.

Pat, pet, pıt, pit, pot, pud, put, püt? Size hangisini verelim?

Ayrıntıları sevimli sevimsiz bulup çıkarıyor @afedersinfeminist - tekrar ve tekrar okumalık.

Kaynak: zeynepozatalay

Kaydıra kaydıra, hadi bakalım.

Kaynak: ucman

@gunseli çizgileriyle her yere uzanmaya devam ediyor.

Kaynak: gunseli

Bu Kahkaha Hanım.

Geziyor da gülüyor da. 

Kimseden korkmuyor, çekinmiyor.

Kahkaha Hanım gibi ol.

Kaynak: macidedamlaesen

Bir ana gibi kucaklasın herkesi bu yıl.

Kaynak: nejla-gur

Kaç zaman oldu salıncakta sallanmayalı diye sen de bir sor bakalım kendine. Biz parka doğru çıkarken, salıncakla kalman dileğiyle.

illüstrasyon: @hapidomat

Mühim çıkarımlar, akıl delen çizimler ve hareket eden renkler - soluklandıktan sonra biraz da birzamanlarbizimevde‘ye buyur.

Kaynak: birzamanlarbizimevde

Kopfabkopfdran by hirngespinnst

Pierre-Julien Fieux, İsimsiz, 2014

Kaynak: iheartmyart

Victorin Ripert, İsimsiz, 2014

Mutlaka akşam akşam canın sıkılacak, bir oraya bir buraya dönüp herkesin moralini bozacaksın. Huysuzluk etme, okumadıysan hadi gel buradan buyur: İstanbullu vs. İzmirli - isilhakli

Fotoğraf albümleri arasında baskıdan kalma belli belirsiz bir koku saklıdır hep. İçinde biraz kimyasal biraz da özen vardır. Yeni alınan pastel boyaların kokusu gibidir, sanki yeşil daha başka ve pembe şeker kokar.

Bu günlerde sonbahar üzerimize doğru yürümeye koyulmuş, canımızı sıkan bir tek düşen yapraklar olsun. Geçen gece dolanırken ozekpinar ile karşılaştık; kahve makinesinin önünde bozuğu yokmuş terlikleriyle bekliyordu. İki tane elli kuruş istedi, verdik. 

Bize albümler çıkardı sonra, bazıları çıtırdayarak açıldı; nemden böyle yapıyor bazen dedi, ses etmedik. Sonra işte aynı bugünün güneşi gibi bir şey sıyrıldı bir sayfanın köşesinden, gözümüze parıltılar yansıdı. Bi' kahve daha alalım mı, dedik, bende cips de var dedi.

Sabaha kadar oturduk, pencereleri araladık, yeşil kadife perdeler hafifçe sallandı ara sıra. Görüp de göstermesek olmazdı. Türkçebloglar'dan iyi geceler sana.

Nicolas Menard | "Somewhere" adlı kısa filmden alıntı, 2013 ( vimeo )