Fiets de Stad

Een verdwaalde SUV op het fietspad in Utrecht

Voor de eerste keer sinds de oprichting van Antwerpenize in 2011 moesten we onszelf de vraag stellen. Wat doe je wanneer een politieke partij je vraagt om mee op studiereis te gaan? Het was gelukkig niet naar Lourdes, Moskou, Abu Dhabi of Havana maar naar fietswalhalla Utrecht. Op de Global Bicycle Cities Index 2022 staat deze stad op een welverdiende eerste plaats. Wij kennen deze fietsstad enkel uit de voorbeeldfiches van Fietsberaad en de vele tweets over de indrukwekkende fietsstalling Stationsplein en natuurlijk de iconische Dafne Schippersbrug die misschien wel beroemder zal worden dan de gelijknamige Nederlandse atlete die vlakbij deze brug is opgegroeid. Toen we het drukke programma bekeken dat Groen Linkse Wethouder, Lot Van Hooijdonk voor ons samenstelde hebben we zonder verdere twijfel gewoon “Ja graag” geantwoord. We waren amper twee minuten uit de Flixbus gestapt, toen we een verwarde SUV-bestuurder op het fietspad ontmoette.

Knuffelbedrijf

Met een groene partij te gast in een stad met een Groen Links beleid kan je makkelijk de grote lijnen van het programma al raden. We bezochten een van de “Knuffelbedrijven” van Utrecht, We Drive Solar, een bedrijf waar ze in Utrecht erg trots op zijn. Gemeenschappelijk bezit van Elektrische deelwagens die je niet enkel kan opladen, maar ook kan afladen in een lokaal smart-grid systeem met zonnepanelen zodat steeds goedkope en groene stroom op de juiste moment en op de juiste plaats benut kan worden.

Dag Buurman

Net zoals Buurman bij ons op de slachthuissite, bezochten we een gelijkaardige werking van dezelfde organisatie bij Hof van Cartesius, een groene werkplek gelegen in het Werkspoorkwartier. Sinds 2021 staan de circulair gebouwde ruimtes rondom een publieke groene, klimaat adaptieve binnentuin. Het Hof is een Coöperatie van creatieve en duurzame ondernemers. 

Bedrijfstereinen in de kanaalzone worden nieuwe woonbuurt

Een ambtenaar van de Stad Utrecht vertelt ons in Kanaal 30 trots over Merwede. Een nieuw ontwikkelingsgebied/woonbuurt voor meer dan 10000 inwoners ontworpen met een hedendaagse kijk op stedenbouw, met o.a. een lage parkeernorm en veel plaats voor groen, bewegen, beleven en fietsen.

Groen Tenzij

Tijdens ons fietstoch door de stad vertelt de wethouder ons over de “Groen Tenzij” aanpak. Bij elk project  of ingreep in de ruimte blijft groen het uitgangspunt, alles wat nodig is, wordt daar inden nodig ingepast. Onnodige verharding is dus onbestaand. De schuilhuisjes hebben bijvoorbeeld ook allemaal een groendak. Schoolpleinen en andere plekken worden overdag opengesteld voor de buurt, ook na vandalisme en andere overlast blijft deze maatregel gelden omdat het belangrijk genoeg is dat deze plekken optimaal door alle burgers gebruikt kunnen worden.

Het beste fietsplan is een autoplan

Parkeernorm in de bouwcode van Utrecht, 0,3 parkeerplaatsen per gezin/woonunit, (in Antwerpen voor woningen(>90m2), zelfs in het centrum, is dat vandaag 1,35 parkeerplaatsen per gezin/woonunit. Wil je als bewoner van Utrecht je eigen wagen op het publieke domein parkeren, dan betaal je minimum 10 euro per maand, parkeertoelatingen voor bewoners worden uitgereikt op basis van beschikbaarheid. In Antwerpen heeft elk gezin recht op twee bewonerskaarten die bovendien helemaal gratis zijn en niet afhankelijk van beschikbaarheid. Het komt er dus op neer dat wie in Utrecht een parkeertoelating heeft, altijd plaats zal vinden in de buurt van de woning.

De krecht van verandering

Nog een voorbeeld van hoe krachtig het positieve effect kan zijn van Stedebouwkundige ingerepen is de de transitie die de Catharijnesingel de afgelopen 10 jaar heeft ondergaan. Van een 2 x 3 vaksbaan naar een kanaal waarlangs mensen kunnen flaneren. Deze ingreep is moedig en fenomenaal. Opgelet! Het verkeer van 10 jaar geleden zit hier niet ondergronds, het verkeer is voor een groot stuk gewoon opgelost. 

Fietswalhala

Peter van Bakkum van Fietsersbond Utrecht neemt ons samen met raadslid Fred Dekkers en oud-raadslid Thijs Weistra mee op een honing en azijn-fietstocht door de stad. Verbazingwekkend, dat zelfs een stad gerund door een links bestuur toch ook nog altijd de kritische kijk van fietsactivisten kan gebruiken. De sfeer was vriendschappelijk en respectvol, bestuurders en fietsersbond lijken goed samen te werken, (het kan dus wél)! Natuurlijk zijn de parameters voor een stadsbestuur veel uitgebreider dan die van de fietsersbond en beantwoorden procedures en uitvoeringen niet altijd helemaal aan de verwachtingen. Omdat Nederlanders het over het algemeen goed kunnen uitleggen zijn we nogal snel onder de indruk. Het engagement en professionaliteit van de fietsersbondafdeling lijkt echt indrukkend. 

ALT

Op stap met Peter van de Fietsersbond

Veilig fietsen stallen

Verspreid over de Stad zijn er 40 publiek toegangkelijke buurtfietsenstallingen met in totaal 2500 plaatsen. Deze stallingen zijn bewaakt (beveiligingsagent aanwezig). Bij het binnen en buitengaan wordt je fiets en sleuteltje gecontroleerd, de eerste 24u stallen is gratis, daarna moet je betalen, dit zorgt ervoor dat de stallingen niet gebruikt worden om lang je fiets te stallen en ze optimaal worden gebruikt. Als added value zijn ze ook uitgerust met een openbare toilet, een vending machine met fietslichtjes en kan je er ook een kinderwagen of paraplu lenen zodat je aangenaam kan shoppen in de fiets en- autovrije winkelzones. Samige stallingen hebben een servicepunt voor fietsonderhoud. De absolute top is de fietsstalling onder het Centraal Station waar 12500 fietsen gestald kunnen worden. Er is ook plaats voor bakfietsen en andere buitenmaatse fietsmodellen, bovendien staan er voor stadsbezoekers 1000 OV-fietsen klaar voor gebruik. Vlakbij het Station zijn er bovendien nog enkele andere stallingen met dezelfde kwaliteit en een grote capaciteit.

WK 100 meter stoefen

Zes jaar geleden werd de Dafne Schippersbrug feestelijk geopend, ze is een fiets- en voetgangersbrug over het Amsterdam-Rijnkanaal. De iconische brug wordt internationaal gebruikt om de Nederlandse visie over fietsgebruik en ruimtelijke planning te illustreren.  Een bezoek aan deze brug mocht dus niet op het programma ontbreken. Bijzonder is het schooltje dat is geïntegreerd in de oprit van de brug. De 25 miljoen euro brug zorgt voor een veilige en vlotte verbinding tussen stadsdelen, de trots van Peter van Bakkum en de raadsleden is helemaal terecht en wij stonden er stikjaloers naar te kijken. 

ALT

Groen

Als betrokken burgers zijn we al meer dan 10 jaar met ups en downs actief in Antwerpen, ingaan op een uitnodiging van een politieke partij om mee op studiereis te gaan zal ons wellicht in een bepaalde politieke hoek duwen. We kregen in Utrecht bijna zeker een gekleurde weergave van de realiteit, de tijd was dan ook beperkt. Informatie over de capaciteitsverhoging van de ring rond Utrecht ‘de draaischijf van Nederland’ is ons bijvoorbeeld bespaart. Wel zagen we dichtbevolkte woonbuurten met lege parkeerplaatsen, spelende kinderen, mondige buurtbewoners en bij momenten gewoon echt te veel fietsers. We zagen veel groen, water, lucht en ruimte. Plaats voor ondernemen en technologische vooruitgang en veel aandacht voor duurzaamheid en transitie. Wat we zagen was dus helemaal ons ding. Bedankt Groen-Antwerpen voor jullie invitatie, we zijn net als jullie geïnspireerd!

INFO

• Ruimtelijke Strategie Utrecht
• Utrecht Dichtbij – de 10 minutenstad 
• Leefbare stad en maatschappelijke voorzieningen 
• Gezonde stad 
• Groen Links programma 2022 : TIEN MAAL MOOIER UTRECHT 
• Winner of the European Prize for Urban Public Space 2022